TTO - Quanh chuyện lùm xùm có hay không việc Hà Nội ưu ái đối với Công ty CP nước mặt Sông Đuống? Bà Đỗ Thị Kim Liên - chủ tịch HĐQT Tập đoàn AquaOne, chủ tịch HĐQT Công ty CP nước mặt Sông Đuống, đã có trao đổi riêng với Tuổi Trẻ.
Nhà máy nước mặt sông Đuống nhìn từ trên cao-Ảnh: NGỌC QUANG
Vì sao giá nước sạch sông Đuống cao hơn các nhà máy khác?
- Vừa qua nhiều thông tin nêu về giá nước sạch sông Đuống được thành phố ưu ái, bà nói gì về điều này?
- Bà Đỗ Thị Kim Liên: Chúng tôi không được ưu đãi gì cả. Nếu nói đúng ra, đáng lẽ khi Hà Nội mời chúng tôi đầu tư thì phải ưu đãi về đất khi làm dự án, nhưng thực tế thì công ty chúng tôi đã phải bỏ ra hơn 1.000 tỉ đồng giải phóng mặt bằng, phải tự mang tiền đi trả cho người dân để có mặt bằng làm dự án. Vì vậy, đây là dự án chúng tôi tự hào vì còn giá trị cho nhiều đời sau mới có thể đánh giá hết được.
Còn giá 10.246 đồng là giá TP Hà Nội tạm tính để chúng tôi có điều kiện để thực hiện vay ngân hàng. Với giá đó, tổng mức đầu tư của dự án là gần 5.000 tỉ đồng, các nhà tư vấn đã tính toán rất kỹ cùng với thành phố Hà Nội, Sở Tài chính thì mới ra được giá 10.246 đồng.
Hiện nay chúng tôi vẫn chưa thi công xong đường ống, vừa rồi mới chỉ khánh thành nhà máy chứ không phải là đã xong toàn bộ cả tuyến ống của giai đoạn I. Vì chưa xong, nhưng hiện nay chúng tôi đã mời kiểm toán vào làm, còn Sở Tài chính thì chưa vào, vì phải có sự quyết toán của Sở Tài chính Hà Nội thì lúc đó chúng tôi mới biết giá chính thức.
- Giá 10.246 đồng/m3 của Công ty CP nước mặt sông Đuống cao hơn các nhà máy khác. Tại sao lại như vậy?
Câu chuyện về giá được cấu thành bởi tổng mức đầu tư, trong khi đây là dự án đầu tư lớn, số vốn vay cũng rất lớn. Kể cả nhà đầu tư, tư vấn, ngân hàng nếu dự án không minh bạch thì không ngân hàng nào bỏ tiền cho vay. Dự án này minh bạch ở chỗ nếu không đủ điều kiện thì ngân hàng không bao giờ cho vay, giải ngân và ngân hàng giải ngân theo tiến độ của dự án chứ không phải đưa một lúc mấy nghìn tỉ cho nhà đầu tư muốn làm gì thì làm.
Tôi tự hào về tính minh bạch của dự án này, thậm chí chúng tôi mời cả kiểm toán nhà nước vào vì tôi cũng muốn nhanh để còn lấy tiền trả cho ngân hàng chứ. Tôi rất cần kiểm toán nhà nước vào.
Nếu so sánh với nhà máy nước sông Đà thì rất khập khiễng vì dự án sông Đà đã đi vào khai thác được hơn 10 năm, thứ nhất tổng mức đầu tư thấp hơn, thứ hai là đã khai thác được hơn 10 năm, khấu hao đã hết, đương nhiên họ có lợi nhuận và có giá thấp hơn nhà máy nước mặt sông Đuống.
Cái khác biệt lớn nhất trong sản xuất nước là công nghệ, công đoạn xử lý làm sao ra giọt nước cuối cùng phải không mùi, không vị, đảm bảo tiêu chuẩn theo quy định của Bộ Y tế.
Dự án của chúng tôi là mới, công nghệ châu Âu, các quy trình được khép kín toàn bộ bằng rô-bốt, tự ngắt, tự xúc xả khi có sự cố, không cần phải có bàn tay của con người. Ví dụ có ai đó đổ dầu tại sông Đuống, không bao giờ có mùi dầu ra được bên ngoài. Còn về công nghệ, phải lọc nước chuẩn thì mới có được nước thực sự sạch.
Tôi cam kết và đảm bảo nước uống được tại vòi, đạt tiêu chuẩn của châu Âu, sạch hơn cả nước suối đóng chai.
Một vấn đề khác cũng liên quan đến giá cao là đường ống, đường ống nhà máy nước mặt sông Đuống kéo dài hàng trăm km, đi qua ra 3 con sông, tốn rất nhiều tiền.
Câu hỏi đặt ra là chúng ta quan tâm đến chất lượng hay về giá, một chai nước suối nhỏ cũng đã 5.000-6.000 đồng rồi, đây cả mét khối nước chất lượng hơn nước đóng chai, giá hơn 10.000 đồng. Thực tế hiện nay chúng tôi đang bán buôn, đâu bán trực tiếp cho người dân. Chúng tôi bán 10.000 đồng cho công ty nước thì công ty nước bán lại cho dân, bán bao nhiêu đó là chuyện của đơn vị bán lẻ.
Bà Đỗ Thị Kim Liên - Ảnh: NGUYỄN KHÁNH
Công ty thu về chưa đến 3.000 đồng/m3 nước
- Dư luận rất thắc mắc về việc Hà Nội lại trợ giá nước?
Thành phố Hà Nội trợ giá cũng là trợ giá cho dân chứ không phải trợ giá cho Công ty cổ phần nước mặt sông Đuống.
Giá 10.246 đồng là giá thành phố thoả thuận để chúng tôi đầu tư, nếu không làm sao chúng tôi dám đầu tư lớn đến gần 5.000 tỉ đồng.
- Nếu sông Đuống bán giá quá cao, các công ty không mua nước nữa thì sẽ thế nào?
Thành phố Hà Nội ký hợp đồng với chúng tôi với mức đầu tư này, công suất này thì chúng tôi mới triển khai đầu tư làm. Nếu không ký (với giá tạm tính 10.246 đồng) thì chúng tôi đầu tư lớn rồi lấy cái gì để trả cho ngân hàng? Khi ký hợp đồng thành phố cũng xác định các công ty mua với công suất bao nhiêu, với sản lượng đủ 300.000m3/ngày đêm.
- Đầu tư lớn, trả lãi nhiều nên giá thành bán nước cao, và người dân sử dụng nước phải chịu gánh phần lãi vay này?
Thành phố Hà Nội mua giá hơn 10.000 đồng/m3, nếu Hà Nội đang bán cho người dân giá ví như hơn 5.000 đồng/m3 thì thành phố phải bù cho người dân thì ở đây là người dân hưởng. Hà Nội tạm tính cho chúng tôi hơn 10.000 đồng/m3 thì đã tính tất cả các chi phí, chỉ cho chúng tôi lợi nhuận chút ít để trả lãi cộng với vận hành nhà máy.
Khi kinh doanh thì đương nhiên có lợi nhuận để duy trì công ty hoạt động. Đương nhiên khi Hà Nội định ra giá tạm tính 10.246 đồng thì chúng tôi có lợi nhuận chứ không phải không có, nhưng lợi nhuận vừa đủ để chúng tôi cảm thấy vui vẻ.
- Với những ưu ái mà như dư luận đặt vấn đề thì có phải Công ty CP nước mặt sông Đuống là "sân sau" của lãnh đạo thành phố?
Tôi nghĩ không cần phải trả lời câu hỏi này, mọi người tự tìm hiểu. Nhiều lãnh đạo các địa phương tới thăm công ty, hay khi chúng tôi đi các địa phương thì các lãnh đạo địa phương thấy công ty chúng tôi có nước sạch thật sự, công nghệ tốt thực sự thì họ nghĩ đến người dân địa phương mình chưa được dùng đến thứ nước sạch này thì họ cảm thấy có lỗi với dân.
Chỉ với câu nói đó tôi nghĩ đó là những người tử tế, tôi nhảy vào làm và quên luôn cuộc sống của mình. Tôi nghĩ lãnh đạo giải quyết được điều dân muốn, giải quyết được điều dân mong thì đất nước mới thái an.
Tôi cũng nói với lãnh đạo thành phố Hà Nội là vì thành phố mời gọi đầu tư chúng tôi mới làm nên thành phố cần phải nói rõ để người dân không hiểu lầm Công ty CP nước mặt sông Đuống, chúng tôi đang có công mà lại như là tội đồ.
- Giá nước mà thành phố phê duyệt tạm tính cho sông Đuống là 10.246 đồng, nhưng được biết hiện công ty bán cho các công ty chỉ với giá 7.700 đồng. Vậy là sao?
Vì hiện nay chưa có kiểm toán nên có đề nghị chúng tôi tạm nhận giá 7.700 đồng/m3, nhưng hiện nay mới tạm thanh toán cho chúng tôi giá gần 3.000 đồng/m3. Giá 7.700 đồng cũng là tạm tính cho đến khi chờ quyết toán tổng mức đầu tư xem có đúng như chúng tôi đã ký hợp đồng hay không, lúc đó sẽ có giá chính thức có thể hơn 10.000 đồng/m3, có thể thấp hơn. Còn về giá thì thành phố Hà Nội sẽ trả lời.
- Trong tờ trình liên ngành cuối năm 2018 có đưa ra phương án giá nước sạch sông Đuống bán buôn là 7.700 đồng, thành phố bù cho công ty bán lẻ chi phí lưu thông hơn 4.000 đồng/m3 và thành phố đưa ra phương giá tạm thanh toán với Công ty cổ phần nước mặt sông Đuống là 8.800 đồng, tức là bù cho công ty cổ phần sông Đuống 1.100 đồng/m3 nữa?
Tất cả mọi thứ hiện nay vẫn là ở trên giấy. Hiện nay chúng tôi rất muốn kiểm toán vào làm để ra giá chính thức để chúng tôi được nhận tiền. Còn hiện nay vẫn đang là tạm tính với nhau hết.
Còn sau khi họp liên ngành nhiều lần và để phát nước thì Hà Nội đề nghị công ty chúng tôi tạm tính giá 7.700 đồng, còn lại sẽ trả chúng tôi sau khi kiểm toán. Đến nay chúng tôi cũng chưa nhận được giá 7.700 đồng, chúng tôi mới tạm nhận giá thành phố ứng cho chưa đến 3.000 đồng/m3.
Chúng tôi kiến nghị thành phố Hà Nội đã cam kết với nhà đầu tư thế nào thì khi xảy ra những câu chuyện như vừa rồi, cần có những ứng xử phù hợp để người dân không bị hoang mang. Còn với nhà đầu tư, chúng tôi mong muốn sớm có giá chính thức để còn thu được tiền chính thức, còn an tâm thực hiện các giai đoạn tiếp theo của dự án.
- Thực tế giá nước sạch bình quân ở Hà Nội hiện khoảng hơn 9.000 đồng/m3, còn giá thực thu sau hao hụt chỉ gần 8.000 đồng/m3, trong khi giá nước bình quân của sông Đuống hơn 10.000 đồng/m3, người dân khó mua nước giá đắt như vậy?
Tôi nghĩ trong chi phí sinh hoạt của một gia đình, chi phí về nước sạch đang là rẻ nhất. Tôi nghĩ những người dân đã dùng nước sạch sông Đuống, họ hài lòng về chất lượng nước sạch. Chúng tôi có đi hỏi thì họ chấp nhận giá đó, chỉ cần được dùng nước sạch sông Đuống.
Vấn đề ở đây là chúng ta quan tâm về chất lượng hay là về giá?. Chúng tôi cam kết về chất lượng, quan trắc nước trên bảng điện tử, công khai cho người dân về chất lượng ở những điểm đấu nối mà có người dân đang dùng, và phải cho người dân quyền kiểm soát về chất lượng. Nếu không đạt chất lượng thì đóng cửa lập tức.
Chúng tôi cũng đề xuất thành phố phải cấp nước theo mạch vòng để khi có sự cố các đơn vị cấp nước có thể ứng cứu được cho nhau để người dân không bao giờ phải lo lắng về nước sạch.
Cuối cùng, chúng tôi nghĩ cần có đánh giá về chất lượng nước, với chất lượng nước khác nhau thì cũng nên có quy định giá khác nhau. Nếu giá nước sạch sông Đuống chất lượng hơn, minh bạch về chất lượng hơn thì giá nào là phù hợp, chứ không chỉ một giá chung như hiện nay.
"Giá 10.246 đồng/m3 là chúng tôi cũng đã tính tất cả chi phí vào trong đó rồi. Tôi đang tính với quản lý hoàn toàn tự động của nhà máy, sau này khi được trực tiếp cấp nước đến từng hộ dân, tôi có thể giảm giá theo từng vùng"- bà Đỗ Thị Kim Liên nói.
